پیش‌بینی گروه‌های آمیلوزی بالا و متوسط بر اساس خصوصیات فیزیکوشیمیایی نشاسته در ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.)

نویسنده

  • اله قلی پور, مهرزاد استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات برنج کشور، رشت، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده مقاله:

به منظور بررسی رابطه بین میزان آمیلوز دانه، دمای ژلاتینی شدن و خصوصیات ویسکوزیتی و شناسایی شاخص‌های شناسایی گروه‌های آمیلوزی متوسط و بالا در ژنوتیپ‌های برنج، تعداد 40 رقم و لاین خالص از دو گروه آمیلوز بالا و آمیلوز متوسط در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 1394 و 1395 در موسسه تحقیقات برنج کشور – رشت مورد ارزیابی قرار گرفتند. خصوصیات فیزیکوشیمیایی دانه (میزان آمیلوز و دمای ژلاتینی‌شدن) و خصوصیات ویسکوزیتی شامل حداکثر چسبندگی، حداقل چسبندگی، فروریختگی، چسبندگی نهایی، پس‌روی چسبندگی و نرمی و ثبات ژل با استفاده از دستگاه رپید ویسکوآنالایزر بر حسب واحد RVU (Rapid Visco Unit) اندازه‌گیری شدند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای به روش حداقل واریانس وارد نشان داد که 40 ژنوتیپ برنج بر اساس خصوصیات ویسکوزیتی و دمای ژلاتینی شدن مجدداٌ در دو گروه طبقه‌بندی شدند. گروه اول شامل 19 ژنوتیپ با محتوای آمیلوز بالا و گروه دوم شامل 21 ژنوتیپ با محتوای آمیلوز متوسط بودند. طبقه‌بندی ژنوتیپ‌ها بر اساس خصوصیات ویسکوزیتی و دمای ژلاتینی شدن، مشابه گروه‌بندی ژنوتیپ‌ها بر اساس میزان آمیلوز دانه بود. نتایج حاصل از تجزیه تابع تشخیص به روش رگرسیون گام به گام نشان داد که تنها چسبندگی نهایی و دمای ژلاتینی‌شدن نقش 100 درصدی در تفکیک دو گروه آمیلوز بالا و متوسط داشته و با ارزش ویژه 35/56، موثرترین خصوصیات برای تشخیص دو گروه بودند. چسبندگی نهایی و دمای ژلاتینی‌شدن نسبت به اندازه‌گیری مستقیم آمیلوز آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر بوده و در زمان کوتاه‌تری انجام شده و در تفکیک و انتخاب ژنوتیپ‌های جدید برای محتوای آمیلوز متوسط و آمیلوز بالا قابل استفاده است. ارزیابی خصوصیات ویسکوزیتی نشاسته و دمای ژلاتینی شدن در ترکیب با روش‌های آماری چندمتغیره، یک روش کاربردی آسان و کم هزینه محسوب می‌شود که دارای پتانسیل خوبی برای طبقه‌بندی ژنوتیپ‌های برنج است و می‌توان از این روش در برنامه‌های اصلاحی جهت دستیابی به ارقام جدید با کیفیت مناسب دانه استفاده کرد. با توجه به مدل رگرسیونی برازش شده، پیش‌بینی میزان آمیلوز متوسط تا بالا با توجه به ارزش چسبندگی نهایی در دامنه 25/493-50/290 بر حسب واحد RVU، با ضریب تبیین 97 درصد امکان‌پذیر می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خصوصیات چسبندگی نشاسته: شاخص‎های جدید جهت ارزیابی کیفیت پخت ارقام برنج (Oryza sativa L.)

اصلاح و معرفی ارقام کیفی یکی از مهمترین اهداف بهنژادی برنج در ایران است. برای ارزیابی کیفیت پخت برنج از شاخص‎هایی مانند مقدار آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن و قوام ژل استفاده م‎‌شود. با این حال، ارقام زیادی وجود دارند که از نظر این شاخص‎ها کاملاً مشابه هستند، اما کیفیت پخت متفاوتی دارند. به نظر میرسد که خصوصیات چسبندگی نشاسته نیز در کیفیت پخت ارقام برنج موثر باشد. در این پژوهش، تعداد شش رقم برنج...

متن کامل

ارزیابی تنوع مولکولی ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره همبسته با خصوصیات زراعی و فیزیکوشیمیایی دانه

به منظور ارزیابی تنوع مولکولی و طبقه‌بندی ژنوتیپ‌های برنج، تعداد 94 ژنوتیپ برنج موجود در کلکسیون موسسه تحقیقات برنج کشور مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این آزمایش از52 جفت آغازگر ریزماهواره‌ پیوسته با ژن‌های کنترل‌کننده خصوصیات مهم زراعی و فیزیکوشیمیائی دانه برنج با توزیع نسبتا یکنواخت روی 12 جفت کروموزوم برنج استفاده شد. در این آزمایش، تعداد آلل‌های چندشکل 361 آلل با متوسط 750/4 آلل در هر مکان ژ...

متن کامل

خصوصیات چسبندگی نشاسته: شاخص‎های جدید جهت ارزیابی کیفیت پخت ارقام برنج (oryza sativa l.)

اصلاح و معرفی ارقام کیفی یکی از مهمترین اهداف بهنژادی برنج در ایران است. برای ارزیابی کیفیت پخت برنج از شاخص‎هایی مانند مقدار آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن و قوام ژل استفاده م‎ شود. با این حال، ارقام زیادی وجود دارند که از نظر این شاخص‎ها کاملاً مشابه هستند، اما کیفیت پخت متفاوتی دارند. به نظر میرسد که خصوصیات چسبندگی نشاسته نیز در کیفیت پخت ارقام برنج موثر باشد. در این پژوهش، تعداد شش رقم برنج...

متن کامل

ارزیابی تنوع ژنتیکی لاین‌های نوترکیب برنج (Oryza sativa L.) بر اساس برخی صفات کمّی و کیفی

Given the importance of rice for food and its strategic position in the global food security, it is necessary the comprehensive study of the diversity of its germplasm to achieve high performance, quality and other important economic and agronomic traits. For this purpose, 137 rice recombinant lines from F6 population derivated from Tarom Deilamani and Saleh cultivars as maternal and paternal p...

متن کامل

تجزیه ارتباط و ساختار بخشی از ذخایر ژنتیکی برنج (Oryza sativa L.) بر اساس نشانگرهای ریزماهواره

ارزش اقتصادی یک رقم به صفات مختلف آن بستگی دارد و از این­رو اطلاع دقیق از رفتار ژنتیکی و شناسایی مکان­های ژنومی دخیل در کنترل این صفات می­تواند به به­نژادگر در اصلاح ارقام کمک کند. در این تحقیق، ارتباط و پیوستگی بین 25 نشانگر ریزماهواره با برخی از صفات مهم زراعی و مرفولوژیک در 121 لاین و رقم مختلف برنج از طریق مدل­های ارتباط­یابی شامل مدل خطی عمومی (GLM) و مدل خطی مخلوط (MLM) با استفاده از نرم­...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 20  شماره 2

صفحات  139- 150

تاریخ انتشار 2018-11

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023